ΤΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΓΝΩΡΙΖΟΥΜΕ ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΑΡΚΙΝΟ ΤΟΥ ΠΑΧΕΟΣ ΕΝΤΕΡΟΥ

Ο καρκίνος του παχέος εντέρου(ΚΠΕ) είναι παγκοσμίως ο τρίτος σε συχνότητα κακοήθης όγκος  και αποτελεί τη δεύτερη αιτία θανάτου από καρκίνο. Προσβάλει σχεδόν το ίδιο και τα δυο φύλλα (με ελαφρώς αυξημένη συχνότητα στους άντρες) και παρατηρείται την τελευταία δεκαετία μείωση της συχνότητα τους σε ηλικίες άνω των 55 και αύξηση σε ηλικίες κάτω των 50 ετών. Ο συχνότερος τύπος του είναι το αδενοκαρκίωμα

ΠΩΣ ΠΡΟΚΑΛΕΙΤΑΙ

Το 95% των περιπτώσεων προέρχεται από τους αδενωματώδεις πολύποδες, καλοήθη δηλαδή μορφώματα που αναπτύσσονται στην επιφάνεια του εντέρου, τα οποία αρχικά είναι μικροσκοπικά και αν δεν αφαιρεθούν έγκαιρα μεγαλώνουν και μπορεί να εξελιχθούν σε καρκίνο.

ΠΟΙΟΙ ΚΙΝΔΥΝΕΥΟΥΝ

  • Το  4,4% περίπου των αντρών και 4,1 % των γυναικών θα αναπτύξει ΚΠΕ κατά τη διάρκεια της ζωής του .
  • Αντίθετα, διπλάσιο τουλάχιστον  κίνδυνο βρίσκονται τα άτομα που έχουν οικογενειακό ιστορικό (συγγενείς) με πολυπόδες ή ΚΠΕ, και αυτά που πάσχουν από ελκώδη κολίτιδα, νόσο Crohn με προσβολή του παχέος εντέρου ή κάποιο σπάνιο οικογενές σύνδρομο πολυπο­δίασης.
  • Ανεξάρτητο παράγοντα κινδύνου για όλους αποτελεί  η αύξηση της ηλικίας. Έτσι, στην ηλικία των 60 ετών αναπτύσσει πολύποδες σχεδόν το 50% των ασθενών (αυξάνοντας ραγδαία το τη συχνότητα τους σε σχέση με προηγούμενες δεκαετίες)
  • Επιβαρυντικοί παράγοντες κινδύνου θεωρούνται:
    • διατροφή περιορισμένη σε φρέσκα φρούτα και λαχανικά
    • αυξημένη κατανάλωση ζωικού λίπους και κόκκινου κρέατος,
    • το κάπνισμα και η κατάχρηση αλκοόλ,
    • η παχυσαρκία, η καθιστική ζωή

ΤΑ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ

Μπορεί να μην υπάρχουν, ιδίως στο αρχικό στάδιο, ή

να εμφανιστούν συμπτώματα όπως

  • αίμα στα κόπρανα ή αιμορραγική κένωση,
  • αλλαγή στις συνήθειες του εντέρου με διάρροια ή δυσκοιλιότητα, ατελή κένωση ή λεπτά κόπρανα
  • κοιλιακός πόνος,
  • σιδηροπενική αναιμία,
  • συμπτώ­ματα απόφραξης του εντέρου (ειλεός)

Σπανιότερα μπορεί να εκδηλωθούν εξωεντερικά συμπτώματα λόγω μεταστατικής νόσου, ιδίως στο ήπαρ, όπως ίκτερος, απώλεια βάρους, ναυτία /έμετος

ΔΙΑΓΝΩΣΗ:  Γίνεται με διενέργεια κολονοσκόπησης και λήψη βιοψιών από την ύποπτη βλάβη, η οποία στέλνεται για ιστολογική εξέταση και ολοκληρώνεται με μια συμπληρωματικών εξετάσεων, αιματολογικών και απεικονιστικών (αξονική ή /και μαγνητική τομογραφία , PETSCAN, ενδοσκοπικο υπέρηχο κλπ).

ΘΕΡΑΠΕΙΑ

Η χειρουργική αντιμετώπιση του ΚΠΕ στο αρχικό στάδιο εξασφαλίζει άριστη επιβίωση, που φτάνει στο 95% στα αρχικά στάδια που γίνεται πτωχότερη σε προχωρημένο στάδιο της νόσου,. Ανάλογα με το στάδιο της νόσου, άλλες επικουρικές θεραπείες είναι  η χημειοθεραπεία και η ακτινοβολία, ο εμβολισμός, ο χημειοεμβολισμός κλπ.

Να σημειώσουμε ότι ο καρκίνος  στο ορθό, που αποτελεί το αρχικό τμήμα του παχέος εντέρου, έχει τελείως διαφορετική αντιμετώπιση σε σχέση με το υπόλοιπο έντερο, και η θεραπεία του ακολουθεί εξειδικευμένα πρωτόκολλα που απαιτούν συνεργασία χειρουργού-ογκολόγου και ακτινοθεραπευτή.

ΠΡΟΛΗΨΗ

ΠΩΣ: Από τις υπάρχουσες εξετάσεις προληπτικού ελέγχου, η πιο αξιόπιστη είναι η κολονοσκόπηση, που γίνεται εύκολα, γρήγορα και επιτρέπει τον πλήρη έλεγχο του παχέος εντέρου, τη λήψη υλικού από τυχόν βλάβες για ιστολογική εξέταση και την ενδοσκοπική αφαίρεση πολυπόδων.

ΠΟΤΕ:

  • Εξατομικεύεται ανάλογα την περίπτωση.  Έτσι,
  • σε άτομα χαμηλού κινδύνου χωρίς συμπτώματα ή οικογενειακό ιστορικό, συνιστάται κολονο­σκόπηση στην ηλικία μετά τα 45 έτη, ενώ
  • στα άτομα με οικογενειακό ιστορικό καρκίνου ή πολύποδα παχέος εντέρου συνιστάται κολονοσκόπηση στην ηλικία των 40 ετών ή 10-20 χρόνια νωρίτερα από την ηλικία διάγνωσης της νόσου του νεότερου συγγενή, (εφόσον εκδήλωσε τον πολύποδα ή τη νόσο σε ηλικία < 50 ετών).
  • Τέλος, σε κάθε άτομο με ύποπτα συμπτώματα ανεξάρτητου ηλικίας.

ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ

  • Βελτιώστε τη διατροφή σας (λιγότερο λίπος και κόκκινο κρέας, περισσότερα φρούτα, λαχανικά και ασβέστιο)
  • Περιορίστε  κάπνισμα και αλκοόλ
  • Εντάξτε τη σωματική άσκηση στη ζωή σας
  • Παρατηρείτε πάντοτε τα κόπρανα για αίμα πριν τραβήξετε το καζανάκι.
  • Αν δείτε αίμα στα κόπρανα ή παρουσιάσετε σιδηροπενική αναιμία ή εμφανίσετε οποιοδήποτε ύποπτο σύμπτωμα, συμβουλευτείτε άμεσα τον γαστρεντερολόγο σας.
  • Κάντε προληπτικά κολονοσκόπηση μετά τα 45 έτη, ή σε νεότερη ηλικία αν ανήκετε σε ομάδα αυξημένου κινδύνου για ΚΠΕ.
Gastroenterology