ΚΟΛΟΝΟΣΚΟΠΗΣΗ: ΜΑ ΓΙΑΤΙ ΝΑ ΚΑΝΩ;

“Κολονοσκόπηση; Μα γιατί να κάνω γιατρέ μου . Αφού δεν έχω κάποιο σύμπτωμα”. Αυτή είναι μια φράση που ακούω συχνά από ασθενείς στους οποίους συνιστώ προληπτική κολονοσκόπηση. Δηλαδή, μια εξέταση κατά την οποία ελέγχεται το παχύ έντερο, μέσω ενός λεπτού και εύκαμπτου οργάνου (κολονοσκόπιο), το οποίο προωθείται μέσω του πρωκτού καθ΄ όλο το μήκος του παχέος εντέρου του ασθενούς, αφού προηγουμένως καθαρίσει  λαμβάνοντας ένα καθαρτικό.

Ας δούμε όμως γιατί η κολονοσκόπηση είναι τόσο απαραίτητη εξέταση

  1.  Ο καρκίνος του παχέος εντέρου θεωρείται ένας από τους συχνότερους(τέταρτος σε συχνότητα καρκίνος μετά τον καρκίνο του μαστού, πνεύμονα και προστάτη) και πιο θανατηφόρους καρκίνους παγκοσμίως (δεύτερη αιτία θανάτου από κακοήθεια μετά τον πνεύμονα), με συνεχή αύξηση της συχνότητας του. Δεν είναι τυχαίο που η κολονοσκόπηση, στις περισσότερες χώρες της Ευρώπης και Αμερικής, είναι υποχρεωτική εξέταση, κάτι που υιοθετείται πλέον και στη χώρα μας.
  2. Παρόλο που παρατηρείται μείωση των περιστατικών σε ηλικίες άνω των 55 ετών, λόγω της αύξησης των ενδοσκοπικών ελέγχων, έχει αρχίσει να αυξάνεται σταδιακά η συχνότητα του σε ηλικίες κάτω των 50 ετών, κάτι που έχει οδηγήσει σε προβληματισμό την παγκόσμια γαστρεντερολογική κοινότητα και οδήγησε σε μείωση του χρόνου έναρξης προληπτικής κολονοσκόπησης στα 45 έτη ( από 50 που ήταν παλαιότερα).
  3. Το 95% των καρκίνων προέρχεται από τους αδενωματώδεις πολύποδες, που αναπτύσσονται στην επιφάνεια του παχέος εντέρου κατά τη διάρκεια της ζωής μας και μόνο ένα μικρό ποσοστό σχετίζεται με κληρονομικά σύνδρομα. Οι πολύποδες είναι καλοήθεις όγκοι, αποτελούμενοι από μη φυσιολογικά, «δυσπλαστικά»  κύτταρα, τα οποία πολλαπλασιάζονται συνεχώς, αυξάνοντας το μέγεθος τους και κάποια στιγμή, εξαλλάσονται σε καρκίνο .

Δυστυχώς, οι πολύποδες είναι πολύ συχνοί και ανιχνεύονται στο 25% ασθενών ηλικίας άνω των 50 ετών και στο 50% σε ηλικίες άνω των 60 ετών .Κύριοι προδιαθεσικοί παράγοντες για την ανάπτυξη τους είναι η κληρονομικότητα, η αύξηση της ηλικίας και η διατροφή.

  •  Στην πλειοψηφία των περιπτώσεων, οι πολύποδες δεν δίνουν συμπτώματα και όταν δίνουν είτε είναι αρκετά μεγάλοι σε μέγεθος, είτε έχουν γίνει ήδη καρκίνος. Τα δε συμπτώματα, όταν υπάρχουν, είναι συνήθως μη ειδικά, όπως αλλαγή συνηθειών του εντέρου (διάρροια ή δυσκοιλιότητα), πόνος στην κοιλιά,, λεπτά κόπρανα ή ατελής κένωση απώλεια αίματος από τον πρωκτό ή πτώση αιματοκρίτη, τα οποία πολλές φορές δεν αξιολογούνται. Υπάρχουν βέβαια και πιο σοβαρά συμπτώματα, όπως απώλεια βάρους, διάταση κοιλίας, ειλεός λόγω απόφραξης κλπ.
  •  Είναι σημαντικό να καταλάβει κανείς ότι η αντιμετώπιση του πολύποδα από τον καρκίνο του παχέος εντέρου είναι τελείως διαφορετική. Ο πολύποδας, στην συντριπτική πλειοψηφία των περιπτώσεων , αφαιρείται ενδοσκοπικά, δηλαδή κατά την κολονοσκόπηση, ενώ ο καρκίνος απαιτεί χειρουργική επέμβαση και ίσως χημειοθεραπεία ή/και ακτινοβολία, με όλες τις συνέπειες . Στην ουσία, η κολονοσκόπηση αποτρέπει την εμφάνιση του καρκίνου .
  •  Επικρατεί ο μύθος ότι η κολονοσκόπηση είναι πολύ επώδυνη εξέταση. Στην πραγματικότητα , με τα νέα εύκαμπτα ενδοσκόπια, την ικανότητα του γαστρεντερολόγου και την χρήση μερικής νάρκωσης (μέθη), καθίσταται μια απλή και ανώδυνη εξέταση. Το μόνο δύσκολο είναι η προετοιμασία του εντέρου την προηγούμενη ημέρα , που απαιτεί δίαιτα και λήψη ενός καθαρτικού. Βέβαια τα τελευταία χρόνια κυκλοφορούν πολύ πιο εύκολα στη χρήση και πιο εύγευστα καθαρτικά

   ΠΟΤΕ ΚΑΙ ΠΟΙΟΙ:  Η κολονοσκόπηση πρέπει να γίνεται:

  • Σε όλο τον πληθυσμό (άνδρες και γυναίκες), μετά τα 45 έτη ηλικίας, εκτός αν συντρέχουν ειδικοί λόγοι για να γίνει νωρίτερα.
  • Σε άτομα με συγγενή πρώτου βαθμού για πολύποδες ή καρκίνο παχέος εντέρου , ή συγγενή με σπάνιο οικογενές σύνδρομο πολυποδίασης
  • Σε άτομα με ιστορικό Ελκώδους κολίτιδας ή νοσου Crohn παχέος εντέρου
  • Σε άτομα οποιασδήποτε ηλικίας , με ύποπτα συμπτώματα (αλλαγή συνηθειών εντέρου, κοιλιακό πόνο, αίμα από το ορθό ή αναιμία κλπ).
Gastroenterology